DC&PT - Thời
Sự 2019
Giải quyết
vụ Vườn Rau Lộc Hưng
tưởng
đă xong, nào ngờ…
Thiện Ư
Một khế ước thuê ruộng trước
năm 1975 của người dân canh tác ở vườn
rau Lộc Hưng (FB Hai Van Nguyen)
Giải quyết vụ
Vườn Rau Lộc Hưng (VRLH) tưởng đă xong,
nào ngờ chính quyền quận Tân B́nh hôm 3/12 lại đưa
hàng trăm người tới khu đất mà bà con ở
đây nói là thuộc sở hữu của họ để
‘cắt cỏ’ và thay đổi bảng dự án.
Như vậy là gần một năm sau khi nhà cầm
quyền thực hiện việc mà họ gọi là “giải
tỏa các công tŕnh trái phép” ở Vườn rau Lộc Hưng,
chính quyền quận Tân B́nh hôm 3/12 lại đưa hàng
trăm người tới khu đất mà bà con ở
đây nói là thuộc sở hữu của họ để
‘cắt cỏ’ và thay đổi bảng dự án.
I – DIỄN TIẾN SỰ VIỆC
Một người dân của khu VRLH bị mất đất,
anh Cao Hà Trực, nói với VOA hôm 4/12 rằng “Từ 6 giờ
rưỡi, (nhà cầm quyền) đă huy động lực
lượng và 7 giờ rưỡi họ thực hiện
việc họ nói là cắt cỏ,” anh Trực nói. “Họ nói
họ cắt cỏ nhưng trên thực tế họ đưa
một lực lượng gần 300 người tới
để thay bảng quy hoạch – trước đây là
‘trường học đạt chuẩn quốc gia’ th́ nay
là ‘trường học’. (Điều đó) có nghĩa là họ
thay dự án của cụm trường học đó”.
Đây là lần thứ 5 chính quyền địa phương
thay đổi dự án mà người dân VRLH gọi là các dự
án "ma". Khu đất đầy tranh chấp này ban
đầu được quy hoạch cho ngành bưu điện
vào năm 2001, theo anh Trực, nhưng sau đó đổi
thành xây bệnh viện trước khi được dự
kiến xây chung cư cao tầng rồi xây trường học
trong những năm tiếp theo…
Như vậy là việc tranh chấp đất đai của
bà con ở khu vực VRLH và chính quyền địa phương
đă diễn ra nhiều năm qua và vụ việc lên
đến đỉnh điểm khi chính quyền quận
Tân B́nh đưa khoảng một ngàn người tới
“giải tỏa” khu vườn trong hai ngày 4 và 8 tháng 1
năm nay. Sự thể này đă làm tan cửa nát nhà, đưa
hàng trăm gia đ́nh vào cảnh khốn cùng, bị công luận
trong và ngoài nước lên án như là việc làm bất
nhân, vô đạo. Bởi v́ nhà cầm quyền Tân B́nh
đă cưỡng chế vào những ngày giáp Tết Âm Lịch
có tính thiệng liêng đối với dân Việt Nam. Nay
cũng gần đến ngày gần Tết cổ truyền
của dân tộc Việt Nam, ngày 3/12/2019 vừa qua lại
huy động lực lượng gần 300 người
đến khu VRLH bị giải tỏa gần một
năm qua để “cắt cỏ” và thay đổi bảng
hiệu “quy hoạch”.
Người ta tự hỏi nhà cầm quyền Tân B́nh
đang toán tính ǵ đây? Trong khi các nạn nhân bị cướp
đất phá nhà trái phép ở VRLH đă và đang chờ
đợi chính quyền Trung ương cứu xét, giải
quyết thỏa đáng.
II - CHỜ ĐỢI
VÀ HY VỌNG CHÍNH QUYỀN TRUNG ƯƠNG GIẢI QUYẾT
THỎA ĐÁNG
Thật vậy, nạn nhân đang kiên nhẫn chờ
đợi và nuôi nhiều hy vọng “Đèn trời soi xét”
khi thấy có những dấu hiệu đáng mừng cho người
dân Vườn Rau Lộc Hưng (VRLH) được t́m thấy
trong bản tường tŕnh của LS Trần Hồng Phong
Eco Law, do một luật sư hỗ trợ pháp lư cho VRLH gửi
cho chúng tôi, cũng đă được phổ biến rộng
răi trên FB. Nội dung bản tường tŕnh ghi lại diễn
tiến cuộc họp sáng ngày 27/6/2019 tại pḥng họp Bộ
Tài nguyên Môi trường (TNMT), Hà Nội; để xem xét và
giải quyết khiếu tố của người dân VRLH
bị cưỡng chế trái pháp luật.
Đáng mừng v́ theo lời một luật sư thiện
nguyện hỗ trợ pháp lư cho người dân VRLH cho biết,
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đă yêu cầu
Ủy Ban Nhân dân TP.HCM phải giải tŕnh về VRLH và Bộ
TNMT có trách nhiệm tham mưu cho Chính Phủ... V́ vậy, cuộc
họp giữa “Nhóm luật sư Vườn Rau Lộc Hưng
và bà con Vườn Rau Lộc Hưng làm việc với Bộ
Tài nguyên Môi trường” đă diễn ra dưới sự
chủ tŕ của Thứ trưởng và sự hiện diện
của Chánh Thanh tra Bộ TNMT.
Nội dung bản tường tŕnh thế nào và người
dân VRLH đánh giá dấu hiệu đáng mừng ra sao? Người
dân VRLH thực sự muốn ǵ?
1 - Nội dung bản tường tŕnh thế
nào?
Để bạn đọc biết diễn tiến cuộc
họp sáng ngày 27/6/2019 tại pḥng họp Bộ Tài nguyên Môi
trường (TNMT), Hà Nội… như thế nào, chúng tôi mạn
phép tác giả đăng lại toàn văn bản tường
tŕnh như sau:
“Sáng nay 27/6/2019, đại diện bà con #VRLH
gồm anh Cao Hà Chánh, anh Cao Hà Trực, chị Trần Minh
Thi cùng LS Trần Hồng Phong và LS Đặng Dũng làm việc
với Lănh đạo Bộ TNMT.
Phía lănh đạo Bộ TNMT có Thứ trưởng Nguyễn
Thị Phương Hoa, ông Lê Quốc Trung - Chánh thanh tra, cùng
lănh đạo Tổng cục địa chính và các ban, tổng
cộng 7 người.
Ông Trung cho biết theo kế hoạch Bộ trưởng
sẽ tiếp đoàn nhưng do bận tham dự G20 nên
không có mặt. Tuy nhiên Bộ cử đầy đủ
thành phần tham dự buổi làm việc tiếp đoàn
bà con VRLH và nhóm luật sư.
Chúng tôi khá bất ngờ khi thấy thành phần dự
họp của Bộ khá đông với sự tham gia của
nhiều cục nghiệp vụ. Quá tŕnh làm việc thể
hiện sự trọng thị, lịch sự, lắng nghe
ư kiến tŕnh bày của đoàn.
Mục đích chính của buổi làm việc này, về
phía người dân là yêu cầu Bộ TNMT làm rơ giá trị
pháp lư của văn bản do Thứ trưởng Bộ
TNMT Đặng Hùng Vơ kư năm 2006. V́ chính do văn bản
này mà chính quyền địa phương đă không cấp
GCNQSDĐ cho người dân.
Mở đầu, Chánh thanh tra Lê Quốc Trung cho biết
vụ việc VRLH đă được Thủ tướng
quan tâm, trực tiếp chỉ đạo giải quyết.
Vừa qua Thủ tướng tổ chức cuộc họp
về vụ việc, Bộ TNMT có tham gia. UBND TPHCM đă có
báo cáo mới nhất, tuy nhiên là văn bản mật nên
không thể công bố. Bộ TNMT trong chức năng của
ḿnh sẽ có ư kiến giúp Thủ tướng về mặt
chuyên môn.
Bộ TNMT cho biết đă xem đơn và hồ sơ
do bà con gửi, liên quan đến việc làm rơ giá trị
pháp lư của văn bản số 5201 năm 2006 do Thứ
trưởng Đặng Hùng Vơ kư. Bộ đề nghị
bà con cho biết có bổ sung thêm vấn đề nào không?
Anh Chánh đại diện bà con tŕnh bày về nguồn gốc,
quá tŕnh sử dụng đất, nỗi thống khổ,
khó khăn của người dân do hậu quả của
đợt cưỡng chế kinh hoàng ngày 4,8/1/2019, huỷ
hoại 503 căn nhà, người dân bị đuổi ra
khỏi mảnh đất của ḿnh. Anh cho biết chính
quyền không cho đăng kư sử dụng đất,
không giải quyết khiếu nại của người
dân suốt hơn 20 năm qua.
Anh Trực tŕnh bày thêm, tự tay đưa bản vẽ
tờ bản đồ khổ lớn khu đất VRLH
cho Bộ. Anh nêu rơ cùng nguồn gốc đất như nhau,
năm 2002 những căn nhà khu ŕa Vườn rau đă
được cấp giấy chứng nhận sở hữu
nhà, khu vực do Bưu điện chiếm làm nhà cho cán bộ
nhân viên cũng đă được rào riêng, cấp giấy
- th́ tại sao phần đất VRLH không được cấp?!
Anh Trực c̣n cung cấp thông tin gây choáng là năm 2006,
khi ông Phó chủ tịch UBND TPHCM xuống làm việc có
đưa ra quyết định thu hồi khu đất
C30 không phải là VRLH nhưng lại nói là quyết định
thu hồi VRLH. Việc này là do TPHCM nhầm lẫn, hay cố
t́nh đánh lận để cướp đất của
người dân? Trong lúc tŕnh bày anh Trực bật khóc v́ uất
ức, tủi phận cho người dân vườn rau.
Chị Thi tấm tức cho rằng việc Đoàn cưỡng
chế chính quyền tàn phá nhà cửa của người
dân ngay ngày tết là vô nhân đạo, tàn ác. Tại sao họ
nói không cưỡng chế thu hồi đất, mà đến
nay vẫn ngăn cản không cho người dân vào đất
của ḿnh? Hăy để chúng tôi nói, chúng tôi có nhu cầu và
nguyện vọng nói v́ lâu nay không ai nghe người dân nói,
chính quyền th́ né tránh đối thoại...
Nghe các anh chị tŕnh bày, có những lúc chúng tôi cảm thấy
nhói ḷng, xúc động.
LS Đặng Dũng cho biết chiều hôm qua đă làm
việc với Thanh tra Bộ Giáo dục Đào tạo, khiếu
nại chính quyền TPHCM vẽ ra dự án "cụm trường
công lập đạt chuẩn quốc gia" trên khu đất
VRLH, thực chất là việc lợi dụng nhóm từ tốt
đẹp để lừa dối dư luận, v́ dự
án này là mơ hồ, trái quy định. Ngoài ra, trên cùng một
khu đất th́ lại cấp cho cán bộ bưu điện.
LS Phong đề nghị Bộ lưu ư giải quyết
đúng kiến nghị của người dân: giá trị
pháp lư của văn bản ông Đặng Hùng Vơ kư. Ngoài ra,
hiện nay chính quyền TPHCM nói rằng đất VRLH là
"đất công" và TP đă thu hồi theo Quyết
định 111/CP ngày 14/4/1977. Vậy đất công là ǵ?
Điều khoản nào trong QĐ 111/CP được TP áp
dụng, trong khi đây là chính sách cải tạo XHCN,
đánh vào giới nhà giàu?
Chánh thanh tra Bộ cho biết văn bản của Bộ
năm 2006 chỉ là giải thích nghiệp vụ trên cơ
sở thông tin và hỏi của địa phương,
không phải là văn bản quy phạm pháp luật. Việc
hướng dẫn người dân đăng kư, xem xét cấp
GCNQSDĐ là thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của
địa phương. Bộ không thể làm thay. Về
khái niệm "đất công" luật không có quy định.
Về QĐ 111/CP trong văn bản của Bộ năm
2006 không đề cập đến. Bộ khẳng định
sẽ có văn bản trả lời bà con.
Kết thúc, Thứ trưởng Bộ TNMT cho biết
đă lắng nghe, ghi nhận và sẽ có ư kiến về vụ
việc theo chỉ đạo của Thủ tướng.
Bà con hăy yên tâm.
Đoàn ra về, với niềm mong mỏi công lư và sự
thật sẽ được sáng tỏ, quyền lợi hợp
pháp của người dân sẽ được giải
quyết. Cuộc họp dù sao cũng mở ra một tia hy
vọng. Tuy nhiên, mọi người đều xác định
con đường đấu tranh sẽ c̣n dài và khó
khăn. Dù vậy, việc công bố Kết luận thanh
tra vụ Thủ Thiêm trong cùng buổi sáng nay đă phần
nào cho thấy sai phạm trong quản lư đất tại
TPHCM trước sau ǵ cũng sẽ bị phơi bày”.
(Tường thuật của LS Trần Hồng Phong Eco
Law từ cuộc họp sáng ngày 27/6/2019 tại pḥng họp
Bộ TNMT, Hà Nội).
2 - Người dân VRLH đánh giá dấu hiệu
đáng mửng này ra sao?
Câu trả lời tổng quát có thể trích ra từ phần
cuối của bản tường thuật trên, rằng
“Đoàn ra về, với niềm mong mỏi công lư và sự
thật sẽ được sáng tỏ, quyền lợi hợp
pháp của người dân sẽ được giải
quyết. Cuộc họp dù sao cũng mở ra một tia hy
vọng. Tuy nhiên, mọi người đều xác định
con đường đấu tranh sẽ c̣n dài và khó
khăn…”.
Điều này có nghĩa là dấu hiệu đáng vui mừng
mới “mở ra một tia hy vọng “trong sự hoài nghi về
kết quả sau cùng liệu có giải quyết được
thỏa đáng những yêu cầu hợp pháp và chính
đáng của người dân VRLH khiếu kiện hay không.
V́ nghi ngờ nên “mọi người đều xác định
con đường đấu tranh sẽ c̣n dài và khó
khăn…”. V́ sao?
Có thể là v́ kinh nghiệm thực tế cho thấy
đă có nhiều vụ khiếu kiện đất đai
giải tỏa của người dân ở các địa
phương kéo dài nhiều năm, đến các cơ quan
chức năng trung ương từng được Thủ
tướng Chính phủ hay các lănh đạo cơ quan chức
năng Trung ương chỉ đạo phải giải
quyết đúng theo chủ trương, chính sách và pháp luật.
Thế nhưng, kết quả sau cùng vẫn như điều
mà người dân thường nói “huyện bênh huyện, phủ
bênh phủ”. Nghĩa là, các cơ quan điều tra trung ương
thường đồng t́nh với những sai phạm của
địa phương để bao che với động
lực không trong sáng.
Tỷ như người dân xă Đồng Tâm gần Hà
Nội, khiếu kiện nhiều năm về diện tích
đất đai thuộc quyền sử dụng của
người dân địa phương, không phải là
đất sử dụng cho quốc pḥng. Nhưng chính quyền
địa phương đă cưỡng chế khiến
người dân xă Đồng Tâm buộc phải có phản
ứng quyết liệt vi phạm pháp luật, là bắt
giam những nhân viên đến cưỡng chế làm con
tin.
Để giải thoát con tin, đích thân Chủ tịch
UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung đă phải
kư giấy cam kết không truy tố trách nhiệm h́nh sự
và giải quyết thỏa đáng nguyện vọng của
người dân xă Đồng tâm theo đúng pháp luật. Thế
nhưng sau đó một số người cầm đầu
vẫn bị truy tố và cho đến nay kết quả
điều tra của cơ quan Thanh tra Chính phủ trung ương
vẫn kết luận diện tích đất mà người
dân khiếu kiện bao lâu nay, không thuộc quyền sử
dụng của họ, v́ là “đất trưng dụng cho
quốc pḥng”, trong khi thực tế được sử
dụng vào một đề án kinh doanh của quân đội;
để chỉ “yểm trợ” những cư dân mất
đất theo quy định đơn phương áp
đặt, không chịu “bồi thường” theo thỏa
thuận song phương. V́ giá đất “bồi thường”
trên một mét vuông cao hơn nhiều so với tiền gọi
là “hỗ trợ”. V́ vậy người dân Xă Đồng
Tâm như bị dồn vào chân tường đă thề quyết
tâm liều mạng đấu tranh đến cùng… Hiện
tại cả tháng nay, họ lại phải một lần
nữa “nổi loạn” chống lại nhà cầm quyền,
chưa biết hệ quả ra sao.
Tương tự như hoàn cảnh của người
dân VRLH, bị chính quyền địa phương Phường
6 Quận Tân B́nh, TPHCM giải tỏa và cưỡng chế
trái pháp luật và cũng chỉ “hỗ trợ” chứ
không chịu “bồi thường” thỏa đáng cho dân
theo đúng pháp luật. Đồng thời lư do giải tỏa
VRLH dường như cũng mang tính giả tạo, vi phạm
pháp luật. Tương tự như vụ xă Đồng
Tâm nói là trưng dụng làm “đất quốc pḥng” thực
tế lại sử dụng cho một công ty làm kinh tế.
Theo như bản tường thuật đă ghi lại, rằng:
“LS Đặng Dũng cho biết chiều hôm qua đă
làm việc với Thanh tra Bộ Giáo dục Đào tạo,
khiếu nại chính quyền TPHCM vẽ ra dự án "cụm
trường công lập đạt chuẩn quốc
gia" trên khu đất VRLH, thực chất là việc lợi
dụng nhóm từ tốt đẹp để lừa dối
dư luận, v́ dự án này là mơ hồ, trái quy định.
Ngoài ra, trên cùng một khu đất th́ lại cấp cho
cán bộ bưu điện…”.
3.- Người dân VRLH muốn ǵ?
Vậy th́, để biến những dấu hiệu
đáng mừng thành niềm vui mừng thực sự cho người
dân VRLH, thiết tưởng cơ quan chức năng Trung ương
theo chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ
là Bộ TNMT, có trách nhiệm giải quyết dứt điểm
vụ khiếu tố, kêu oan của người dân VRLH.
Nghĩa là cần giải quyết thỏa đáng theo
đúng pháp luật nguyện vọng hợp pháp, chính
đáng của người dân, được thể hiện
trong THƯ NGỎ đă gửi cho Bí thư Thành Ủy TPHCM
Nguyễn Thiện Nhân, cũng là Ủy Viên Bộ Chính Trị
và là Trưởng Đoàn ĐBQH TPHCM. Nội dung Thư Ngỏ
đă cho thấy nguyện vọng của người dân vườn
rau Lộc Hưng bị cưỡng chế là ǵ, cần
được chính quyền giải quyết ra sao:
(1)- Căn cứ trên Luật Đất Đai hiện
hành và các văn bản pháp lư, hành chánh dưới luật
có liên quan, xác nhận quyền sử dụng đất hợp
pháp cho người dân VRLH, trên cơ sở nguồn gốc
hợp pháp (do sở hữu chủ chân chính là Ṭa Giám Mục
Saigon cho phép), sử dụng ổn định lâu dài, có
đóng thuế, không có tranh chấp. Việc không có giấy
xác nhận quyền sử dụng đất là do lỗi của
chính quyền địa phương (có ư đồ chiếm
dụng), đă liên tục từ chối đơn xin của
người dân, mà không đưa ra lư do chính đáng, hợp
pháp.
(2)- Trên cơ sở hợp pháp hóa quyền sử dụng
đất đai do thực tế hội đủ điều
kiện luật định, buộc chính quyền các cấp
có liên quan phải “bồi thường” thỏa đáng dựa
trên đồng thuận chứ không phải “hỗ trợ”
đơn phương mang tích áp đặt của chính quyền,
vi phạm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của
người dân VRLH.
(3)- Bồi thường thiệt hại tài sản (nhà cửa,
đồ đạc...) bị phá hủy cho người
dân VRLH do việc cưỡng chế trái pháp luật gây ra.
(4)- Ưu tiên cho các nạn nhân được mua nhà cửa
và huấn nghệ để sớm an cư lạc nghiệp
cho người dân VRLH bị cưỡng chế đang phải
sống trong t́nh cảnh vô gia cư, vô nghề nghiệp.
(5)- Xem xét, xác định lư do giải tỏa đất
VRLH có đúng là để thực hiện “dự án "cụm
trường công lập đạt chuẩn quốc
gia" hay không? Nếu không đúng th́ cần giải quyết
thế nào cho thỏa đáng cho quyền lợi hợp
pháp, chính đáng của người dân VRLH.
III - KẾT LUẬN
Tựu chung, nếu các cơ quan chức năng Trung ương
giải quyết theo đúng nguyện vọng trên của người
dân VRLH, sẽ là một điểm son cho chính quyền,
được người dân VRLH biết ơn. Đồng
thời tạo ra một tiền lệ cho việc giải
quyết nghiêm túc, dứt điểm các vụ khiếu kiện
đất đai bị giải tỏa kéo dài nhiều
năm qua theo đúng pháp luật, bảo vệ cho các quyền
lợi hợp pháp và chính đáng của người dân. Và
như thế, chính quyền không c̣n phải lo đối
phó với “các thế lực thù địch” lợi dụng
chống phá “chế độ ta”. V́ nguyên nhân chống phá của
“Phản động” đều xuất phát từ những
xâm hại các quyền dân chủ, dân sinh và nhân quyền của
nhà cầm quyền các cấp. Nếu “Đảng và Nhà nước
ta” làm đúng pháp luật, tôn trọng và bảo vệ cho
các quyền dân chủ, dân sinh và nhân quyền, th́ làm ǵ có các
vụ khiếu kiện kêu oan để cho “các thế lực
thù địch” lợi dụng, chống phá Nhà nước.
Đúng không ạ, thưa Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện
Nhân?
T.Y.
Trích: VOA 11.12.19
\
Mục
Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát triển
điện tử:
hay
www.dcvapt.net
Email: dcvapt@gmail.com
Hiệp Hội Dân Chủ và Phát Triển Việt